Orijinal adı | Ninotchka
Yönetmen  | ERNST LUBITSCH

ABD / 1939 / Siyah-Beyaz / 110’ / DCP
İngilizce, Rusça; Türkçe altyazılı

Senaryo    | Charles Brackett, Billy Wilder, Walter Reisch, Melchior Lengyel
Oyuncular | Greta Garbo, Melvyn Douglas, Ina Claire

1939 yapımı Gülmeyen Kadın, Amerikan sinema tarihinin en bilindik romantik komedilerinden biri olarak kabul ediliyor. Yönetmenliğini komedi türünün önde gelen isimlerinden Ernst Lubitsch’in üstlendiği film, Macar oyun yazarı Melchior Lengyel’in bir hikâyesinden beyazperdeye uyarlandı.

Filme ismini veren Ninotchka karakterini ise eşsiz güzelliği ve üstlendiği roller sebebiyle “Hollywood’un buzlar kraliçesi” lakabını alan Greta Garbo canlandırıyor. Ninotchka karakteriyle kariyerinde ilk kez bir komedi filminde yer alan Garbo’ya bir başka usta oyuncu Melvyn Douglas eşlik ediyor. Emperyalizm ve komünizme iki farklı karakter üzerinden alaycı bir şekilde yaklaşan film, seyircilere politik bir güldürü sunuyor.

Sovyetler Birliği için çalışan diplomat Nina Ivanovna Yakushova (Ninotchka), Rus Devrimi sırasında ele geçirilen mücevherlerin satışı için Paris’e gönderilir. Bu sırada gamsız bekâr Kont Leon d'Algout (Melvyn Douglas) da mücevherlerin önceki sahibi Grand Düşes Swana (Ina Claire) adına onları ele geçirmeye çalışmaktadır. Birbirlerine tamamen zıt ideolojilere sahip olmalarına rağmen kısa sürede Leon’un cazibesine kapılan soğuk Ninotchka, istemeden mantığının sesine kulaklarını tıkar. Böylece her ikisi için de merak uyandıran bir dönüşümün kapıları aralanmış olur.

Orijinal adı | One, Two, Three
Yönetmen  | BILLY WILDER

ABD / 1961 / Siyah-Beyaz / 104’ / DCP
İngilizce, Almanca, Rusça; Türkçe altyazılı

Senaryo     | Billy Wilder, I.A.L. Diamond, Ferenc Molnár
Oyuncular | James Cagney, Pamela Tiffin, Horst Buchholz, Howard St. John, Arlene Francis

1961 yapımı Bir, İki, Üç döneminin en tartışmalı metinlerinden bazılarına imza atan Macar oyun yazarı Ferenc Molnár’ın 1929’da kaleme aldığı bir tiyatro oyunundan beyazperdeye uyarlandı. Molnár’ın merak uyandıran anlatısına Hollywood’un usta yönetmeni Billy Wilder’ın dehası eklenince ortaya muazzam bir film çıktı.

Soğuk Savaş dönemine dair alışılagelmiş hikâyelerin dışına çıkan, hiciv sanatının sinemadaki en iyi örneklerinden biri olan filmin başrolünde ise Hollywood’un çok sevilen aktörü James Cagney var. Cagney, filmde Batı Almanya’da Coca Cola şirketinde yükselmek için her şeyi yapmaya hazır bir beyaz yaka olan C.R. MacNamara’yı (Mac) canlandırıyor.

Profesyonel hırslarıyla gözü kör olmuş ve bölgedeki başarılarıyla adını her geçen gün biraz daha duyuran Mac, bir gün Atlanta’daki patronu W.P. Hazeltine’den (Howard St. John) bir telefon alır ve Hazeltine’nin 17 yaşındaki asi kızı Scarlett’in (Pamela Tiffin) Batı Berlin’e geleceğini öğrenir. Patronu kendisinden Scarlett’a göz kulak olmasını istemiştir. İki haftalık bu ziyaret, sebebi anlaşılamayacak bir şekilde uzar ve iki ayın sonunda Mac, Scarlett’in Doğu Berlinli bir komünist olan Otto Ludwig Piffl (Horst Buchholz) ile evlendiğini öğrenir. Çift yeni bir hayat kurmak üzere Moskova’ya yerleşmeye karar vermiştir. Scarlett’in babası, Mac’in biricik patronu Hazeltine ise kızını Almanya’dan alıp ülkesine geri götürmek üzere yola koyulmuştur. Peki patronunu hoş tutmak için ant içmiş, kariyer basamaklarını üçer, beşer çıkmaya yeminli Mac, emperyalist patronuna kızının bir komünistle evlendiğini nasıl söyleyecektir?

Yönetmen | JAAK KILMI, GINTS GRUBE

Letonya, Almanya, Çek Cumhuriyeti, Estonya / 2019 / Renkli / 85’ / DCP
Letonca, İngilizce, Rusça; Türkçe altyazılı

My Father, The Spy belgeseli, 1978 yılında Sovyetlerde sıradan bir üniversite öğrencisi olan Ieva Lesinska’nın New York’taki Birleşmiş Milletler merkezinde Sovyet ajanı olarak çalışan babasını ziyaret etmesiyle alt üst olan hayat hikâyesini takip ediyor.  Bir yandan babasının karanlık tarafıyla tanışmanın şaşkınlığını yaşayan, bir yandan da eski hayatını geride bırakmak zorunda kalmanın ağırlığını taşıyan Ieva kendini bulmak ve içine düştüğü oyunu anlamak amacıyla geçmişe doğru bir yolculuğa çıkıyor. Bu yolculukta Ieva aile sırlarıyla yüzleşirken, seyirci de Soğuk Savaş döneminin perde arkasına tanık oluyor. Başka bir deyişle My Father, The Spy, tek bir ailenin hikâyesinden yola çıkarak Soğuk Savaş döneminin gerçeklerine dair genel bir anlatı sunuyor.

Filmin prömiyeri geçtiğimiz haziran ayında İngiltere’de düzenlenen Sheffield Doc/Fest’te gerçekleşti. Yönetmenliğini ise 2010 yapımı Sounds Under The Sun belgeseliyle tanıdığımız Letonyalı sinemacı Gints Grube ve yine Sovyet dönemine dair Disco and Atomic War belgeseliyle övgü toplayan Estonyalı belgesel yönetmeni Jaak Kilmi üstleniyor. İkili filmde farklı hikâye anlatımı tekniklerini bir arada kullanıyor. Röportaj ve arşiv materyallerine yer yer Ieva’nın fotoğraflarından esinlenerek kurgulanmış yeniden canlandırma sahneleri eşlik ediyor.

Orijinal adı | One, Two, Three
Yönetmen  | BILLY WILDER

ABD / 1961 / Siyah-Beyaz / 104’ / DCP
İngilizce, Almanca, Rusça; Türkçe altyazılı

Senaryo     | Billy Wilder, I.A.L. Diamond, Ferenc Molnár
Oyuncular | James Cagney, Pamela Tiffin, Horst Buchholz, Howard St. John, Arlene Francis

1961 yapımı Bir, İki, Üç döneminin en tartışmalı metinlerinden bazılarına imza atan Macar oyun yazarı Ferenc Molnár’ın 1929’da kaleme aldığı bir tiyatro oyunundan beyazperdeye uyarlandı. Molnár’ın merak uyandıran anlatısına Hollywood’un usta yönetmeni Billy Wilder’ın dehası eklenince ortaya muazzam bir film çıktı.

Soğuk Savaş dönemine dair alışılagelmiş hikâyelerin dışına çıkan, hiciv sanatının sinemadaki en iyi örneklerinden biri olan filmin başrolünde ise Hollywood’un çok sevilen aktörü James Cagney var. Cagney, filmde Batı Almanya’da Coca Cola şirketinde yükselmek için her şeyi yapmaya hazır bir beyaz yaka olan C.R. MacNamara’yı (Mac) canlandırıyor.

Profesyonel hırslarıyla gözü kör olmuş ve bölgedeki başarılarıyla adını her geçen gün biraz daha duyuran Mac, bir gün Atlanta’daki patronu W.P. Hazeltine’den (Howard St. John) bir telefon alır ve Hazeltine’nin 17 yaşındaki asi kızı Scarlett’in (Pamela Tiffin) Batı Berlin’e geleceğini öğrenir. Patronu kendisinden Scarlett’a göz kulak olmasını istemiştir. İki haftalık bu ziyaret, sebebi anlaşılamayacak bir şekilde uzar ve iki ayın sonunda Mac, Scarlett’in Doğu Berlinli bir komünist olan Otto Ludwig Piffl (Horst Buchholz) ile evlendiğini öğrenir. Çift yeni bir hayat kurmak üzere Moskova’ya yerleşmeye karar vermiştir. Scarlett’in babası, Mac’in biricik patronu Hazeltine ise kızını Almanya’dan alıp ülkesine geri götürmek üzere yola koyulmuştur. Peki patronunu hoş tutmak için ant içmiş, kariyer basamaklarını üçer, beşer çıkmaya yeminli Mac, emperyalist patronuna kızının bir komünistle evlendiğini nasıl söyleyecektir?

Orijinal adı | Ninotchka
Yönetmen  | ERNST LUBITSCH

ABD / 1939 / Siyah-Beyaz / 110’ / DCP
İngilizce, Rusça; Türkçe altyazılı

Senaryo    | Charles Brackett, Billy Wilder, Walter Reisch, Melchior Lengyel
Oyuncular | Greta Garbo, Melvyn Douglas, Ina Claire

1939 yapımı Gülmeyen Kadın, Amerikan sinema tarihinin en bilindik romantik komedilerinden biri olarak kabul ediliyor. Yönetmenliğini komedi türünün önde gelen isimlerinden Ernst Lubitsch’in üstlendiği film, Macar oyun yazarı Melchior Lengyel’in bir hikâyesinden beyazperdeye uyarlandı.

Filme ismini veren Ninotchka karakterini ise eşsiz güzelliği ve üstlendiği roller sebebiyle “Hollywood’un buzlar kraliçesi” lakabını alan Greta Garbo canlandırıyor. Ninotchka karakteriyle kariyerinde ilk kez bir komedi filminde yer alan Garbo’ya bir başka usta oyuncu Melvyn Douglas eşlik ediyor. Emperyalizm ve komünizme iki farklı karakter üzerinden alaycı bir şekilde yaklaşan film, seyircilere politik bir güldürü sunuyor.

Sovyetler Birliği için çalışan diplomat Nina Ivanovna Yakushova (Ninotchka), Rus Devrimi sırasında ele geçirilen mücevherlerin satışı için Paris’e gönderilir. Bu sırada gamsız bekâr Kont Leon d'Algout (Melvyn Douglas) da mücevherlerin önceki sahibi Grand Düşes Swana (Ina Claire) adına onları ele geçirmeye çalışmaktadır. Birbirlerine tamamen zıt ideolojilere sahip olmalarına rağmen kısa sürede Leon’un cazibesine kapılan soğuk Ninotchka, istemeden mantığının sesine kulaklarını tıkar. Böylece her ikisi için de merak uyandıran bir dönüşümün kapıları aralanmış olur.

Pazar Sinema Kulübü

Orijinal adı | Ghost
Yönetmen  | JERRY ZUCKER

ABD / 1990 / Renkli / 127’ / DCP
İngilizce; Türkçe altyazılı

Senaryo    | Bruce Joel Rubin
Oyuncular | Patrick Swayze, Demi Moore, Whoopi Goldberg, Tony Goldwyn

Başrollerdeki Patrick Swayze ve Demi Moore ikilisinin arasındaki müthiş uyumdan mı, yoksa usta besteci Maurice Jarre’ın en az film kadar akla kazınan müziklerinin etkisi mi bilinmez; fakat Hayalet, sinema tarihinin en özel filmlerinden biri olarak kayıtlara geçti. 1990 yılında vizyona girdiğinde yılın en fazla izlenen filmi oldu. Gişedeki başarısını Oscar başta olmak üzere birçok ödül töreninde de gösteren film, Kundura Sinema’nın Pazar Sinema Kulübü kapsamında bir kez daha İstanbullu seyirciyle buluşuyor.

Yönetmen Jerry Zucker’in Jim Abrahams ve David Zucker’den bağımsız, ilk kez kendi başına çektiği film olan Hayalet, bir “ölümden sonra hayat” hikâyesi... Bankacı Sam Wheat (Patrick Swayze) ile seramik sanatçısı sevgilisi Molly Jensen (Demi Moore), Sam’in arkadaşı ve meslektaşı Carl Bruner’in (Tony Goldwyn) yardımıyla Manhattan’da bir daireyi restore edip orada yaşamaya başlarlar. Bir akşam Sam, şaibeli banka hesaplarındaki fazlasıyla yüksek meblağlara dair şüphelerini Carl’a açar. Carl’ın yardım teklifini reddederek bu meseleyi kendi başına araştırmaya karar verir. Aynı gece Sam ve Molly bir hırsızın saldırısına uğrar; hırsız, cüzdanını çalmadan önce Sam’i vurarak öldürür. Molly’nin yanı başında ağladığını gören Sam, işte o anda bir hayalete dönüştüğünü anlar; faniler dünyasında onu artık kimse görmüyor ve duymuyordur. Bir kişi hariç: Medyum Oda Mae Brown (Whoopi Goldberg).

1991’de “Goldberg’e “En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu” Oscar ödülünü kazandıran film, aynı zamanda “En İyi Orijinal Senaryo” Oscar’ını da aldı.

Hollywood Klasikleri

Orijinal adı | Dr. Zhivago
Yönetmen  | DAVID LEAN

ABD, İngiltere, İtalya / 1965 / Renkli / 197’ / DCP
İngilizce, Rusça, Fransızca; Türkçe altyazılı

Senaryo     | Boris Pasternak, Robert Bolt
Oyuncular | Omar Sharif, Julie Christie, Geraldine Chaplin

Sinema tarihinin unutulmayacak örneklerinden biri olan Doktor Jivago, Kundura Sinema’nın her ayın son cuma akşamı gerçekleştirdiği Hollywood Klasikleri gösterimleri kapsamında bir kez daha seyirciyle buluşuyor. Beykoz Kundura’nın çok özel atmosferi ve ikramlar eşliğinde gösterilecek film, seyirciye unutulmayacak bir deneyim vadediyor.

Yazar Boris Pasternak’ın Nobel ödüllü ilk romanından beyazperdeye uyarlanan Doktor Jivago’nun yönetmen koltuğunda İngiliz usta yönetmen David Lean var. Başrolü üstlenen Mısırlı oyuncu Omar Sharif ise uluslararası popülaritesinde çok önemli payı olan Doktor Jivago performansıyla seyirciyi adeta kendine hayran bırakıyor.

Rusya’da Bolşevik İhtilali’nin hemen sonrasında yaşanan iç savaş döneminde geçen film hem şair hem de bir doktor olan Yuri Jivago’nun devrim liderlerinden birinin eşi olan Lara’ya (Julie Christie) âşık olmasını, bunun üzerine yaşadığı zorlukları, kendi yaşamıyla hayalleri arasında sıkışıp kalmasını konu ediniyor. Jivago’nun bu hikâyesinin ardında ise seyirci, ihtilal sürecinin politik dinamiklerine, Moskova’nın sahne olduğu toplumsal karışıklığa tanık oluyor. Bu özelliğiyle bir dönem filmi olan Doktor Jivago, tarihi ve destansı üslubuyla olduğu kadar akıllara kazınan sahneleriyle de dikkat çekiyor. Nitekim 1966’da “En İyi Görüntü Yönetimi”, “En İyi Sanat Yönetimi” ve “En İyi Kostüm” dallarında aldığı Oscar’lar da bunun önemli bir kanıtı.

Film ayrıca “En İyi Uyarlama Senaryo” ve “En İyi Orijinal Müzik” Oscar’larının da sahibi. Unutulmayacak sahnelere eşlik eden müzikler ise film müzikleri söz konusu olduğunda akla ilk gelen bestecilerden Maurice Jarre’a ait.

Orijinal adı | Das Leben der Anderen
Yönetmen  | FLORIAN HENCKEL VON DONNERSMARCK

Almanya / 2006 / Renkli / 137’ / DCP
Almanca; Türkçe altyazılı

Senaryo    | Florian Henckel von Donnersmarck
Oyuncular | Ulrich Mühe, Martina Gedeck, Sebastian Koch

Alman yönetmen Florian Henckel Donnersmarck’ın ilk filmi Başkalarının Hayatı, 2006’da prömiyerini yaptığı andan itibaren gerek sinema eleştirmenleri gerekse seyirci tarafından çok sevildi. Aralarında !f İstanbul’un da olduğu pek çok festivali gezdi; gittiği her yerde kapalı gişe oynadı. Film, aynı yıl yönetmene “En İyi Yabancı Film” Oscar’ını kazandırdı.

Bugün bakıldığında Alman sinemasının önemli klasikleri arasına girmeyi başarmış Başkalarının Hayatı, Berlin Duvarı yıkılmadan hemen önce Doğu Almanya’daki baskıcı rejime dikkat çekiyor. Hikâye, Devlet Güvenlik Bakanlığı’na bağlı bir tür gizli istihbarat örgütünde (Stasi) gizli polis olan Gerd Wisler’in etrafında gelişiyor. Ajan Wisler’i daha önce Haneke’nin 1997 yapımı Ölümcül Oyunlar filmindeki performansıyla tanıdığımız, ünlü Alman aktör Ulrich Mühe canlandırıyor.

Gerd Wisler, oyun yazarı Georg Dreyman (Sebastian Koch) ve sevgilisi Christa-Maria Sieland’ı (Martina Gedeck) takip etmekle görevlendirilir. Amaç ikilinin rejim karşıtı eylemlerini belgeleyecek kanıt bulmaktır. Fakat işler hiç de planlandığı gibi gitmez. Wiesler, gözetlediği tiyatro yazarının rejime karşı gelmediğini ve şüpheli herhangi bir harekette bulunmadığını anlayınca, bu görevin altında başka bir amaç yattığını fark eder. Yazarın hayatına her geçen gün daha fazla giren Wiesler, ona zamanla kendisinin bile fark etmediği yardımlarda bulunur; böylece aralarında gizli bir dostluk kurulur.

Başkalarının Hayatı, özetle, iktidarda olma ve kalma hırsının yarattığı baskı ortamı ve beraberinde gelen yozlaşmaya rağmen yeşeren insani duygulara dikkat çekiyor.

Orijinal adı | Dr. Strangelove Or: How I Learned To Stop Worrying And Love The Bomb
Yönetmen  | STANLEY KUBRICK

ABD / 1964 / Siyah-Beyaz / 93’ / DCP
İngilizce, Rusça; Türkçe altyazılı

Senaryo | Stanley Kubrick, Terry Southern
Oyuncular | Peter Sellers, George C. Scott, Sterling Hayden

Yazar Peter George’un Kırmızı Alarm isimli romanından usta yönetmen Stanley Kubrick’e özgü bir yaratıcılıkla uyarlanan Dr. Garipaşk, seyirciyi içine çeken bir kara komedi. Sahip olduğu absürt ögelere rağmen Soğuk Savaş döneminin siyasi ve askeri dinamiklerini en iyi yansıtan filmlerden biri olarak görülüyor; Sovyetler ile ABD arasında yaşanan nükleer çekişme ve politik gerginliğe alaycı bir bakış açısıyla yaklaşıyor.

En iyi film dalında BAFTA da dahil olmak üzere pek çok ödül kazanan Dr. Garipaşk, nükleer bir kıyamet planlayan savaş meraklısı askerlerin etrafında gelişiyor.

Bir dizi askeri ve siyasi rastlantı sebebiyle iki psikopat general (ABD Hava Kuvvetleri Komutanı Jack D. Ripper ve Genelkurmay Başkanı Staff "Buck" Turgidson), Rusya’nın stratejik noktalarına düzenlenecek bir nükleer saldırının fitilini ateşler. Planın beyni ise insanlığın geleceğine dair tuhaf fikirleri olan Dr. Garipaşk’tır. Başkan da bu adamları durdurabilecek tek kişi olan Yüzbaşı Mandrake de çaresiz kalmıştır.

Olay örgüsü kadar karakterleriyle de seyirciye ters köşe yapan filmde Peter Sellers; Yüzbaşı Mandrake, Başkan Merkin Muffley ve Dr. Garipaşk olmak üzere üç farklı karakteri canlandırıyor. Yönetmen Kubrick’in “kâbus komedisi” olarak tanımladığı Dr. Garipaşk, güç manyaklığıyla kontrolden çıkan politik ve askeri sistemlere yaptığı göndermeler ve trajikomik hikâyesiyle seyirciye tam bir Soğuk Savaş paranoyası çiziyor.

Orijinal adı | Fail Safe
Yönetmen  | SIDNEY LUMET

ABD / 1964 / Siyah-Beyaz / 112’ / DCP
İngilizce; Türkçe altyazılı

Senaryo    | Walter Bernstein, Eugene Burdick, Harvey Wheeler
Oyuncular | Henry Fonda, Walter Matthau, Fritz Weaver

Mutlak Savaş, Amerikalı yazarlar Eugene Burdick ve Harvey Wheeler’ın aynı isimli romanından beyazperdeye uyarlandı. Hollywood’un en üretken yönetmenlerinden biri olan Sidney Lumey imzası taşıyan film, merak uyandıran olay örgüsüyle dikkat çekiyor.

Amerikan ordusuna ait bir bilgisayarın hatası sonucu Moskova’ya nükleer saldırı düzenlenirse ne olur? Hele bir de Soğuk Savaş döneminde... Usta oyuncu Henry Fonda’nın canlandırdığı ABD başkanı bunun teknik bir hata olduğu konusunda Sovyetleri ikna etmeye çalışacaktır elbette. Fakat onun bu çabası, karşı tarafın misilleme yapmasına engel olmaya yeter mi? Başkan bu karmaşayı çözüp olası bir savaşın önüne geçmek için ne yapacaktır?

Seyircinin merakını baştan sona taze tutan Mutlak Savaş, bu özelliği sayesinde Soğuk Savaş dönemine dair çekilmiş gerilim filmleri arasında bir adım öne çıkıyor.

Kundura Sinema’nın ocak ve şubat ayları seçkisinden bir diğer film olan Stanley Kubrick imzalı Dr. Garipaşk ile Mutlak Savaş arasındaki benzerlik ise 1964’ten bu yana tartışılıyor. Benzer bir olay örgüsünü iki farklı şekilde ele alan bu iki film, 2 Şubat Pazar günü Kundura Sinema’da art arta düzenlen seanslarda seyirciyle buluşuyor. İkisini birden izleyerek siz de 55 yıllık bu tartışmanın bir ucundan tutabilirsiniz.

Yönetmen | JAAK KILMI, GINTS GRUBE

Letonya, Almanya, Çek Cumhuriyeti, Estonya / 2019 / Renkli / 85’ / DCP
Letonca, İngilizce, Rusça; Türkçe altyazılı

My Father, The Spy belgeseli, 1978 yılında Sovyetlerde sıradan bir üniversite öğrencisi olan Ieva Lesinska’nın New York’taki Birleşmiş Milletler merkezinde Sovyet ajanı olarak çalışan babasını ziyaret etmesiyle alt üst olan hayat hikâyesini takip ediyor.  Bir yandan babasının karanlık tarafıyla tanışmanın şaşkınlığını yaşayan, bir yandan da eski hayatını geride bırakmak zorunda kalmanın ağırlığını taşıyan Ieva kendini bulmak ve içine düştüğü oyunu anlamak amacıyla geçmişe doğru bir yolculuğa çıkıyor. Bu yolculukta Ieva aile sırlarıyla yüzleşirken, seyirci de Soğuk Savaş döneminin perde arkasına tanık oluyor. Başka bir deyişle My Father, The Spy, tek bir ailenin hikâyesinden yola çıkarak Soğuk Savaş döneminin gerçeklerine dair genel bir anlatı sunuyor.

Filmin prömiyeri geçtiğimiz haziran ayında İngiltere’de düzenlenen Sheffield Doc/Fest’te gerçekleşti. Yönetmenliğini ise 2010 yapımı Sounds Under The Sun belgeseliyle tanıdığımız Letonyalı sinemacı Gints Grube ve yine Sovyet dönemine dair Disco and Atomic War belgeseliyle övgü toplayan Estonyalı belgesel yönetmeni Jaak Kilmi üstleniyor. İkili filmde farklı hikâye anlatımı tekniklerini bir arada kullanıyor. Röportaj ve arşiv materyallerine yer yer Ieva’nın fotoğraflarından esinlenerek kurgulanmış yeniden canlandırma sahneleri eşlik ediyor.

Orijinal adı | Fail Safe
Yönetmen  | SIDNEY LUMET

ABD / 1964 / Siyah-Beyaz / 112’ / DCP
İngilizce; Türkçe altyazılı

Senaryo    | Walter Bernstein, Eugene Burdick, Harvey Wheeler
Oyuncular | Henry Fonda, Walter Matthau, Fritz Weaver

Mutlak Savaş, Amerikalı yazarlar Eugene Burdick ve Harvey Wheeler’ın aynı isimli romanından beyazperdeye uyarlandı. Hollywood’un en üretken yönetmenlerinden biri olan Sidney Lumey imzası taşıyan film, merak uyandıran olay örgüsüyle dikkat çekiyor.

Amerikan ordusuna ait bir bilgisayarın hatası sonucu Moskova’ya nükleer saldırı düzenlenirse ne olur? Hele bir de Soğuk Savaş döneminde... Usta oyuncu Henry Fonda’nın canlandırdığı ABD başkanı bunun teknik bir hata olduğu konusunda Sovyetleri ikna etmeye çalışacaktır elbette. Fakat onun bu çabası, karşı tarafın misilleme yapmasına engel olmaya yeter mi? Başkan bu karmaşayı çözüp olası bir savaşın önüne geçmek için ne yapacaktır?

Seyircinin merakını baştan sona taze tutan Mutlak Savaş, bu özelliği sayesinde Soğuk Savaş dönemine dair çekilmiş gerilim filmleri arasında bir adım öne çıkıyor.

Kundura Sinema’nın ocak ve şubat ayları seçkisinden bir diğer film olan Stanley Kubrick imzalı Dr. Garipaşk ile Mutlak Savaş arasındaki benzerlik ise 1964’ten bu yana tartışılıyor. Benzer bir olay örgüsünü iki farklı şekilde ele alan bu iki film, 2 Şubat Pazar günü Kundura Sinema’da art arta düzenlen seanslarda seyirciyle buluşuyor. İkisini birden izleyerek siz de 55 yıllık bu tartışmanın bir ucundan tutabilirsiniz.

Orijinal adı | Ma Vie de Courgette
Yönetmen  | CLAUDE BARRAS

İsviçre, Fransa / 2016 / Renkli / 66’ / DCP
Fransızca; Türkçe dublajlı

Senaryo    | Céline Sciamma, Gilles Paris
Oyuncular | Gaspard Schlatter, Sixtine Murat, Paulin Jaccoud

İsviçreli yönetmen Claude Barras’ın ilk uzun metrajlı filmi olan Kabakçığın Hayatı, 2016’da Cannes Film Festivali’nde gerçekleşen prömiyerinin ardından dünyanın dört bir yanını gezdi; gittiği her yerde seyircilerin gönlünü fethetti. Şimdi de çocuklara ve ailelere özel olarak düzenlenen bir gösterim için Kundura Sinema’ya konuk oluyor.

Fransız yazar Gilles Paris’in Autobiographie d’une Courgette isimli romanından uyarlanan film, dokuz yaşında bir çocuğun etrafında gelişiyor. Courgette, annesinin ani ölümünden sonra bir yetimhanede yaşamaya başlar. Başlarda buraya bir türlü alışamasa da zamanla, kendisi gibi yetim olan diğer çocukların hikâyelerine tanık oldukça, arkadaşlar edinir; güvenmeyi ve kendine yeni bir aile kurmayı öğrenir.

Yetimhanede yaşamanın zorluklarını yer yer dokunaklı bir şekilde ele alan, fakat bunu yaparken mizahtan da uzak durmayan bu stop-motion animasyon, yalnızca çocuklara değil yetişkinlere de hitap ediyor. Yönetmen Barras, verdiği bir röportajda konuyla ilgili şöyle diyor:
"Yetişkinler filmde çocukluk dönemlerine dair bir nostalji hissedip ağlıyorlar. Çocuklar ise filmden geleceğe dair sorularla çıkıyorlar.”

Orijinal adı | Das Leben der Anderen
Yönetmen  | FLORIAN HENCKEL VON DONNERSMARCK

Almanya / 2006 / Renkli / 137’ / DCP
Almanca; Türkçe altyazılı

Senaryo    | Florian Henckel von Donnersmarck
Oyuncular | Ulrich Mühe, Martina Gedeck, Sebastian Koch

Alman yönetmen Florian Henckel Donnersmarck’ın ilk filmi Başkalarının Hayatı, 2006’da prömiyerini yaptığı andan itibaren gerek sinema eleştirmenleri gerekse seyirci tarafından çok sevildi. Aralarında !f İstanbul’un da olduğu pek çok festivali gezdi; gittiği her yerde kapalı gişe oynadı. Film, aynı yıl yönetmene “En İyi Yabancı Film” Oscar’ını kazandırdı.

Bugün bakıldığında Alman sinemasının önemli klasikleri arasına girmeyi başarmış Başkalarının Hayatı, Berlin Duvarı yıkılmadan hemen önce Doğu Almanya’daki baskıcı rejime dikkat çekiyor. Hikâye, Devlet Güvenlik Bakanlığı’na bağlı bir tür gizli istihbarat örgütünde (Stasi) gizli polis olan Gerd Wisler’in etrafında gelişiyor. Ajan Wisler’i daha önce Haneke’nin 1997 yapımı Ölümcül Oyunlar filmindeki performansıyla tanıdığımız, ünlü Alman aktör Ulrich Mühe canlandırıyor.

Gerd Wisler, oyun yazarı Georg Dreyman (Sebastian Koch) ve sevgilisi Christa-Maria Sieland’ı (Martina Gedeck) takip etmekle görevlendirilir. Amaç ikilinin rejim karşıtı eylemlerini belgeleyecek kanıt bulmaktır. Fakat işler hiç de planlandığı gibi gitmez. Wiesler, gözetlediği tiyatro yazarının rejime karşı gelmediğini ve şüpheli herhangi bir harekette bulunmadığını anlayınca, bu görevin altında başka bir amaç yattığını fark eder. Yazarın hayatına her geçen gün daha fazla giren Wiesler, ona zamanla kendisinin bile fark etmediği yardımlarda bulunur; böylece aralarında gizli bir dostluk kurulur.

Başkalarının Hayatı, özetle, iktidarda olma ve kalma hırsının yarattığı baskı ortamı ve beraberinde gelen yozlaşmaya rağmen yeşeren insani duygulara dikkat çekiyor.

Orijinal adı | North By Northwest
Yönetmen  | ALFRED HITCHCOCK

ABD / 1959 / Renkli / 136’ / DCP
İngilizce, Fransızca; Türkçe altyazılı

Senaryo    | Ernest Lehman
Oyuncular | Cary Grant, Eva Marie Saint, James Mason

Kuşku ve casusluk temasıyla yola çıkıp da gerilim filmlerinin usta yönetmeni Alfred Hitchcock’un heyecanlı başyapıtı Gizli Teşkilat’ı liste dışı bırakmak olmaz. Hitchcock, diğer tüm filmlerinde olduğu gibi bu filmiyle de şüpheyi ustalıkla yoğurup seyircinin aklını başından alıyor ve tansiyonun bir an bile düşmediği bir hikâyeye imza atıyor.

Baştan sona merakla izlenen, sinema tarihinin en özel yapımlarından biri olan Gizli Teşkilat’ın başrolü ise döneminin önde gelen aktörlerinden Cary Grant’a emanet. Grant filmde, New York’ta sıradan bir hayat sürerken George Kaplan kod isimli bir ajanla karıştırılıp kaçırılmasıyla hayatı bambaşka bir yöne evrilen Roger Thornhill’i canlandırıyor. Thornhill kendisine yöneltilen suçlamaları inkâr edip masum olduğunu ileri sürdükçe beklenmeyen olaylar ve tesadüfler sonucu daha da işin içine düşüyor.

Film boyunca Thornhill’in heyecanlı kaçışı ve kendini aklama çabası seyircinin nefesini keserken, bir yandan da Soğuk Savaş döneminin siyasi dinamikleri gözler önüne seriliyor. Hitchcock, şüphe ve adrenalin dolu bu olayların arasına romantizm ve mizah sokmaktan da geri durmuyor. Bu özelliğiyle Gizli Teşkilat, romantik gerilim filmlerinin de ilki kabul ediliyor.

Yönetmen  | SHADI ABDEL SALAM

Mısır / 1969 / Renkli / 103’ / DCP
Arapça; İngilizce & Türkçe altyazılı

Senaryo    | Shadi Abdel Salam
Oyuncular | Ahmed Marei, Ahmad Hegazi, Nadia Lutfi

Mısırlı sinemacı Shadi Abdel Salam’ın ilk ve vefatından önce tamamlanabilmiş tek uzun metrajlı filmi olan Al-Mumia, gerçek olaylara dayanan hikâyesiyle dikkat çekiyor. İtalyan yeni gerçekçilik akımının önemli temsilcilerinden yönetmen Roberto Rossellini’nin yapımcılığını üstlendiği filmde 1881 yılında Antik Mısır’ın Tanis hanedanına ait değerli objelerin satışa çıkmasının ardından Horabat kabilesinin Teb’deki Firavun mezarlarını gizlice yağmalaması anlatılıyor.

Mısır sinemasında oldukça önemli bir yere sahip olan Al-Mumia, 2009 yılında Mısır Kültür Bakanlığı’nın da desteğiyle Martin Scorsese’un kurucusu olduğu Dünya Sinema Vakfı tarafından restore edildi. Bu sayede tekrardan seyirciyle buluşma ve yeniden keşfedilme fırsatı yakalayan film, şimdi de Kundura Sinema’ya konuk oluyor ve kuşku ile casusluk ekseninde hazırlanan bu seçkiye bambaşka bir bakış açısı katıyor.

Orijinal adı | Dr. Strangelove Or: How I Learned To Stop Worrying And Love The Bomb
Yönetmen  | STANLEY KUBRICK

ABD / 1964 / Siyah-Beyaz / 93’ / DCP
İngilizce, Rusça; Türkçe altyazılı

Senaryo | Stanley Kubrick, Terry Southern
Oyuncular | Peter Sellers, George C. Scott, Sterling Hayden

Yazar Peter George’un Kırmızı Alarm isimli romanından usta yönetmen Stanley Kubrick’e özgü bir yaratıcılıkla uyarlanan Dr. Garipaşk, seyirciyi içine çeken bir kara komedi. Sahip olduğu absürt ögelere rağmen Soğuk Savaş döneminin siyasi ve askeri dinamiklerini en iyi yansıtan filmlerden biri olarak görülüyor; Sovyetler ile ABD arasında yaşanan nükleer çekişme ve politik gerginliğe alaycı bir bakış açısıyla yaklaşıyor.

En iyi film dalında BAFTA da dahil olmak üzere pek çok ödül kazanan Dr. Garipaşk, nükleer bir kıyamet planlayan savaş meraklısı askerlerin etrafında gelişiyor.

Bir dizi askeri ve siyasi rastlantı sebebiyle iki psikopat general (ABD Hava Kuvvetleri Komutanı Jack D. Ripper ve Genelkurmay Başkanı Staff "Buck" Turgidson), Rusya’nın stratejik noktalarına düzenlenecek bir nükleer saldırının fitilini ateşler. Planın beyni ise insanlığın geleceğine dair tuhaf fikirleri olan Dr. Garipaşk’tır. Başkan da bu adamları durdurabilecek tek kişi olan Yüzbaşı Mandrake de çaresiz kalmıştır.

Olay örgüsü kadar karakterleriyle de seyirciye ters köşe yapan filmde Peter Sellers; Yüzbaşı Mandrake, Başkan Merkin Muffley ve Dr. Garipaşk olmak üzere üç farklı karakteri canlandırıyor. Yönetmen Kubrick’in “kâbus komedisi” olarak tanımladığı Dr. Garipaşk, güç manyaklığıyla kontrolden çıkan politik ve askeri sistemlere yaptığı göndermeler ve trajikomik hikâyesiyle seyirciye tam bir Soğuk Savaş paranoyası çiziyor.

Orijinal adı | North By Northwest
Yönetmen  | ALFRED HITCHCOCK

ABD / 1959 / Renkli / 136’ / DCP
İngilizce, Fransızca; Türkçe altyazılı

Senaryo    | Ernest Lehman
Oyuncular | Cary Grant, Eva Marie Saint, James Mason

Kuşku ve casusluk temasıyla yola çıkıp da gerilim filmlerinin usta yönetmeni Alfred Hitchcock’un heyecanlı başyapıtı Gizli Teşkilat’ı liste dışı bırakmak olmaz. Hitchcock, diğer tüm filmlerinde olduğu gibi bu filmiyle de şüpheyi ustalıkla yoğurup seyircinin aklını başından alıyor ve tansiyonun bir an bile düşmediği bir hikâyeye imza atıyor.

Baştan sona merakla izlenen, sinema tarihinin en özel yapımlarından biri olan Gizli Teşkilat’ın başrolü ise döneminin önde gelen aktörlerinden Cary Grant’a emanet. Grant filmde, New York’ta sıradan bir hayat sürerken George Kaplan kod isimli bir ajanla karıştırılıp kaçırılmasıyla hayatı bambaşka bir yöne evrilen Roger Thornhill’i canlandırıyor. Thornhill kendisine yöneltilen suçlamaları inkâr edip masum olduğunu ileri sürdükçe beklenmeyen olaylar ve tesadüfler sonucu daha da işin içine düşüyor.

Film boyunca Thornhill’in heyecanlı kaçışı ve kendini aklama çabası seyircinin nefesini keserken, bir yandan da Soğuk Savaş döneminin siyasi dinamikleri gözler önüne seriliyor. Hitchcock, şüphe ve adrenalin dolu bu olayların arasına romantizm ve mizah sokmaktan da geri durmuyor. Bu özelliğiyle Gizli Teşkilat, romantik gerilim filmlerinin de ilki kabul ediliyor.

Orijinal adı | Fail Safe
Yönetmen  | SIDNEY LUMET

ABD / 1964 / Siyah-Beyaz / 112’ / DCP
İngilizce; Türkçe altyazılı

Senaryo    | Walter Bernstein, Eugene Burdick, Harvey Wheeler
Oyuncular | Henry Fonda, Walter Matthau, Fritz Weaver

Mutlak Savaş, Amerikalı yazarlar Eugene Burdick ve Harvey Wheeler’ın aynı isimli romanından beyazperdeye uyarlandı. Hollywood’un en üretken yönetmenlerinden biri olan Sidney Lumey imzası taşıyan film, merak uyandıran olay örgüsüyle dikkat çekiyor.

Amerikan ordusuna ait bir bilgisayarın hatası sonucu Moskova’ya nükleer saldırı düzenlenirse ne olur? Hele bir de Soğuk Savaş döneminde... Usta oyuncu Henry Fonda’nın canlandırdığı ABD başkanı bunun teknik bir hata olduğu konusunda Sovyetleri ikna etmeye çalışacaktır elbette. Fakat onun bu çabası, karşı tarafın misilleme yapmasına engel olmaya yeter mi? Başkan bu karmaşayı çözüp olası bir savaşın önüne geçmek için ne yapacaktır?

Seyircinin merakını baştan sona taze tutan Mutlak Savaş, bu özelliği sayesinde Soğuk Savaş dönemine dair çekilmiş gerilim filmleri arasında bir adım öne çıkıyor.

Kundura Sinema’nın ocak ve şubat ayları seçkisinden bir diğer film olan Stanley Kubrick imzalı Dr. Garipaşk ile Mutlak Savaş arasındaki benzerlik ise 1964’ten bu yana tartışılıyor. Benzer bir olay örgüsünü iki farklı şekilde ele alan bu iki film, 2 Şubat Pazar günü Kundura Sinema’da art arta düzenlen seanslarda seyirciyle buluşuyor. İkisini birden izleyerek siz de 55 yıllık bu tartışmanın bir ucundan tutabilirsiniz.

Yönetmen  | SHADI ABDEL SALAM

Mısır / 1969 / Renkli / 103’ / DCP
Arapça; İngilizce & Türkçe altyazılı

Senaryo    | Shadi Abdel Salam
Oyuncular | Ahmed Marei, Ahmad Hegazi, Nadia Lutfi

Mısırlı sinemacı Shadi Abdel Salam’ın ilk ve vefatından önce tamamlanabilmiş tek uzun metrajlı filmi olan Al-Mumia, gerçek olaylara dayanan hikâyesiyle dikkat çekiyor. İtalyan yeni gerçekçilik akımının önemli temsilcilerinden yönetmen Roberto Rossellini’nin yapımcılığını üstlendiği filmde 1881 yılında Antik Mısır’ın Tanis hanedanına ait değerli objelerin satışa çıkmasının ardından Horabat kabilesinin Teb’deki Firavun mezarlarını gizlice yağmalaması anlatılıyor.

Mısır sinemasında oldukça önemli bir yere sahip olan Al-Mumia, 2009 yılında Mısır Kültür Bakanlığı’nın da desteğiyle Martin Scorsese’un kurucusu olduğu Dünya Sinema Vakfı tarafından restore edildi. Bu sayede tekrardan seyirciyle buluşma ve yeniden keşfedilme fırsatı yakalayan film, şimdi de Kundura Sinema’ya konuk oluyor ve kuşku ile casusluk ekseninde hazırlanan bu seçkiye bambaşka bir bakış açısı katıyor.

Yönetmen | JAAK KILMI, GINTS GRUBE

Letonya, Almanya, Çek Cumhuriyeti, Estonya / 2019 / Renkli / 85’ / DCP
Letonca, İngilizce, Rusça; Türkçe altyazılı

My Father, The Spy belgeseli, 1978 yılında Sovyetlerde sıradan bir üniversite öğrencisi olan Ieva Lesinska’nın New York’taki Birleşmiş Milletler merkezinde Sovyet ajanı olarak çalışan babasını ziyaret etmesiyle alt üst olan hayat hikâyesini takip ediyor.  Bir yandan babasının karanlık tarafıyla tanışmanın şaşkınlığını yaşayan, bir yandan da eski hayatını geride bırakmak zorunda kalmanın ağırlığını taşıyan Ieva kendini bulmak ve içine düştüğü oyunu anlamak amacıyla geçmişe doğru bir yolculuğa çıkıyor. Bu yolculukta Ieva aile sırlarıyla yüzleşirken, seyirci de Soğuk Savaş döneminin perde arkasına tanık oluyor. Başka bir deyişle My Father, The Spy, tek bir ailenin hikâyesinden yola çıkarak Soğuk Savaş döneminin gerçeklerine dair genel bir anlatı sunuyor.

Filmin prömiyeri geçtiğimiz haziran ayında İngiltere’de düzenlenen Sheffield Doc/Fest’te gerçekleşti. Yönetmenliğini ise 2010 yapımı Sounds Under The Sun belgeseliyle tanıdığımız Letonyalı sinemacı Gints Grube ve yine Sovyet dönemine dair Disco and Atomic War belgeseliyle övgü toplayan Estonyalı belgesel yönetmeni Jaak Kilmi üstleniyor. İkili filmde farklı hikâye anlatımı tekniklerini bir arada kullanıyor. Röportaj ve arşiv materyallerine yer yer Ieva’nın fotoğraflarından esinlenerek kurgulanmış yeniden canlandırma sahneleri eşlik ediyor.

Pazar Sinema Kulübü

Orijinal adı | Ghost
Yönetmen  | JERRY ZUCKER

ABD / 1990 / Renkli / 127’ / DCP
İngilizce; Türkçe altyazılı

Senaryo    | Bruce Joel Rubin
Oyuncular | Patrick Swayze, Demi Moore, Whoopi Goldberg, Tony Goldwyn

Başrollerdeki Patrick Swayze ve Demi Moore ikilisinin arasındaki müthiş uyumdan mı, yoksa usta besteci Maurice Jarre’ın en az film kadar akla kazınan müziklerinin etkisi mi bilinmez; fakat Hayalet, sinema tarihinin en özel filmlerinden biri olarak kayıtlara geçti. 1990 yılında vizyona girdiğinde yılın en fazla izlenen filmi oldu. Gişedeki başarısını Oscar başta olmak üzere birçok ödül töreninde de gösteren film, Kundura Sinema’nın Pazar Sinema Kulübü kapsamında bir kez daha İstanbullu seyirciyle buluşuyor.

Yönetmen Jerry Zucker’in Jim Abrahams ve David Zucker’den bağımsız, ilk kez kendi başına çektiği film olan Hayalet, bir “ölümden sonra hayat” hikâyesi... Bankacı Sam Wheat (Patrick Swayze) ile seramik sanatçısı sevgilisi Molly Jensen (Demi Moore), Sam’in arkadaşı ve meslektaşı Carl Bruner’in (Tony Goldwyn) yardımıyla Manhattan’da bir daireyi restore edip orada yaşamaya başlarlar. Bir akşam Sam, şaibeli banka hesaplarındaki fazlasıyla yüksek meblağlara dair şüphelerini Carl’a açar. Carl’ın yardım teklifini reddederek bu meseleyi kendi başına araştırmaya karar verir. Aynı gece Sam ve Molly bir hırsızın saldırısına uğrar; hırsız, cüzdanını çalmadan önce Sam’i vurarak öldürür. Molly’nin yanı başında ağladığını gören Sam, işte o anda bir hayalete dönüştüğünü anlar; faniler dünyasında onu artık kimse görmüyor ve duymuyordur. Bir kişi hariç: Medyum Oda Mae Brown (Whoopi Goldberg).

1991’de “Goldberg’e “En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu” Oscar ödülünü kazandıran film, aynı zamanda “En İyi Orijinal Senaryo” Oscar’ını da aldı.

Hollywood Klasikleri

Orijinal adı | Dr. Zhivago
Yönetmen  | DAVID LEAN

ABD, İngiltere, İtalya / 1965 / Renkli / 197’ / DCP
İngilizce, Rusça, Fransızca; Türkçe altyazılı

Senaryo     | Boris Pasternak, Robert Bolt
Oyuncular | Omar Sharif, Julie Christie, Geraldine Chaplin

Sinema tarihinin unutulmayacak örneklerinden biri olan Doktor Jivago, Kundura Sinema’nın her ayın son cuma akşamı gerçekleştirdiği Hollywood Klasikleri gösterimleri kapsamında bir kez daha seyirciyle buluşuyor. Beykoz Kundura’nın çok özel atmosferi ve ikramlar eşliğinde gösterilecek film, seyirciye unutulmayacak bir deneyim vadediyor.

Yazar Boris Pasternak’ın Nobel ödüllü ilk romanından beyazperdeye uyarlanan Doktor Jivago’nun yönetmen koltuğunda İngiliz usta yönetmen David Lean var. Başrolü üstlenen Mısırlı oyuncu Omar Sharif ise uluslararası popülaritesinde çok önemli payı olan Doktor Jivago performansıyla seyirciyi adeta kendine hayran bırakıyor.

Rusya’da Bolşevik İhtilali’nin hemen sonrasında yaşanan iç savaş döneminde geçen film hem şair hem de bir doktor olan Yuri Jivago’nun devrim liderlerinden birinin eşi olan Lara’ya (Julie Christie) âşık olmasını, bunun üzerine yaşadığı zorlukları, kendi yaşamıyla hayalleri arasında sıkışıp kalmasını konu ediniyor. Jivago’nun bu hikâyesinin ardında ise seyirci, ihtilal sürecinin politik dinamiklerine, Moskova’nın sahne olduğu toplumsal karışıklığa tanık oluyor. Bu özelliğiyle bir dönem filmi olan Doktor Jivago, tarihi ve destansı üslubuyla olduğu kadar akıllara kazınan sahneleriyle de dikkat çekiyor. Nitekim 1966’da “En İyi Görüntü Yönetimi”, “En İyi Sanat Yönetimi” ve “En İyi Kostüm” dallarında aldığı Oscar’lar da bunun önemli bir kanıtı.

Film ayrıca “En İyi Uyarlama Senaryo” ve “En İyi Orijinal Müzik” Oscar’larının da sahibi. Unutulmayacak sahnelere eşlik eden müzikler ise film müzikleri söz konusu olduğunda akla ilk gelen bestecilerden Maurice Jarre’a ait.

Yönetmen | JAAK KILMI, GINTS GRUBE

Letonya, Almanya, Çek Cumhuriyeti, Estonya / 2019 / Renkli / 85’ / DCP
Letonca, İngilizce, Rusça; Türkçe altyazılı

My Father, The Spy belgeseli, 1978 yılında Sovyetlerde sıradan bir üniversite öğrencisi olan Ieva Lesinska’nın New York’taki Birleşmiş Milletler merkezinde Sovyet ajanı olarak çalışan babasını ziyaret etmesiyle alt üst olan hayat hikâyesini takip ediyor.  Bir yandan babasının karanlık tarafıyla tanışmanın şaşkınlığını yaşayan, bir yandan da eski hayatını geride bırakmak zorunda kalmanın ağırlığını taşıyan Ieva kendini bulmak ve içine düştüğü oyunu anlamak amacıyla geçmişe doğru bir yolculuğa çıkıyor. Bu yolculukta Ieva aile sırlarıyla yüzleşirken, seyirci de Soğuk Savaş döneminin perde arkasına tanık oluyor. Başka bir deyişle My Father, The Spy, tek bir ailenin hikâyesinden yola çıkarak Soğuk Savaş döneminin gerçeklerine dair genel bir anlatı sunuyor.

Filmin prömiyeri geçtiğimiz haziran ayında İngiltere’de düzenlenen Sheffield Doc/Fest’te gerçekleşti. Yönetmenliğini ise 2010 yapımı Sounds Under The Sun belgeseliyle tanıdığımız Letonyalı sinemacı Gints Grube ve yine Sovyet dönemine dair Disco and Atomic War belgeseliyle övgü toplayan Estonyalı belgesel yönetmeni Jaak Kilmi üstleniyor. İkili filmde farklı hikâye anlatımı tekniklerini bir arada kullanıyor. Röportaj ve arşiv materyallerine yer yer Ieva’nın fotoğraflarından esinlenerek kurgulanmış yeniden canlandırma sahneleri eşlik ediyor.

Orijinal adı | Das Leben der Anderen
Yönetmen  | FLORIAN HENCKEL VON DONNERSMARCK

Almanya / 2006 / Renkli / 137’ / DCP
Almanca; Türkçe altyazılı

Senaryo    | Florian Henckel von Donnersmarck
Oyuncular | Ulrich Mühe, Martina Gedeck, Sebastian Koch

Alman yönetmen Florian Henckel Donnersmarck’ın ilk filmi Başkalarının Hayatı, 2006’da prömiyerini yaptığı andan itibaren gerek sinema eleştirmenleri gerekse seyirci tarafından çok sevildi. Aralarında !f İstanbul’un da olduğu pek çok festivali gezdi; gittiği her yerde kapalı gişe oynadı. Film, aynı yıl yönetmene “En İyi Yabancı Film” Oscar’ını kazandırdı.

Bugün bakıldığında Alman sinemasının önemli klasikleri arasına girmeyi başarmış Başkalarının Hayatı, Berlin Duvarı yıkılmadan hemen önce Doğu Almanya’daki baskıcı rejime dikkat çekiyor. Hikâye, Devlet Güvenlik Bakanlığı’na bağlı bir tür gizli istihbarat örgütünde (Stasi) gizli polis olan Gerd Wisler’in etrafında gelişiyor. Ajan Wisler’i daha önce Haneke’nin 1997 yapımı Ölümcül Oyunlar filmindeki performansıyla tanıdığımız, ünlü Alman aktör Ulrich Mühe canlandırıyor.

Gerd Wisler, oyun yazarı Georg Dreyman (Sebastian Koch) ve sevgilisi Christa-Maria Sieland’ı (Martina Gedeck) takip etmekle görevlendirilir. Amaç ikilinin rejim karşıtı eylemlerini belgeleyecek kanıt bulmaktır. Fakat işler hiç de planlandığı gibi gitmez. Wiesler, gözetlediği tiyatro yazarının rejime karşı gelmediğini ve şüpheli herhangi bir harekette bulunmadığını anlayınca, bu görevin altında başka bir amaç yattığını fark eder. Yazarın hayatına her geçen gün daha fazla giren Wiesler, ona zamanla kendisinin bile fark etmediği yardımlarda bulunur; böylece aralarında gizli bir dostluk kurulur.

Başkalarının Hayatı, özetle, iktidarda olma ve kalma hırsının yarattığı baskı ortamı ve beraberinde gelen yozlaşmaya rağmen yeşeren insani duygulara dikkat çekiyor.

Hollywood Klasikleri

Orijinal adı | Dr. Zhivago
Yönetmen  | DAVID LEAN

ABD, İngiltere, İtalya / 1965 / Renkli / 197’ / DCP
İngilizce, Rusça, Fransızca; Türkçe altyazılı

Senaryo     | Boris Pasternak, Robert Bolt
Oyuncular | Omar Sharif, Julie Christie, Geraldine Chaplin

Sinema tarihinin unutulmayacak örneklerinden biri olan Doktor Jivago, Kundura Sinema’nın her ayın son cuma akşamı gerçekleştirdiği Hollywood Klasikleri gösterimleri kapsamında bir kez daha seyirciyle buluşuyor. Beykoz Kundura’nın çok özel atmosferi ve ikramlar eşliğinde gösterilecek film, seyirciye unutulmayacak bir deneyim vadediyor.

Yazar Boris Pasternak’ın Nobel ödüllü ilk romanından beyazperdeye uyarlanan Doktor Jivago’nun yönetmen koltuğunda İngiliz usta yönetmen David Lean var. Başrolü üstlenen Mısırlı oyuncu Omar Sharif ise uluslararası popülaritesinde çok önemli payı olan Doktor Jivago performansıyla seyirciyi adeta kendine hayran bırakıyor.

Rusya’da Bolşevik İhtilali’nin hemen sonrasında yaşanan iç savaş döneminde geçen film hem şair hem de bir doktor olan Yuri Jivago’nun devrim liderlerinden birinin eşi olan Lara’ya (Julie Christie) âşık olmasını, bunun üzerine yaşadığı zorlukları, kendi yaşamıyla hayalleri arasında sıkışıp kalmasını konu ediniyor. Jivago’nun bu hikâyesinin ardında ise seyirci, ihtilal sürecinin politik dinamiklerine, Moskova’nın sahne olduğu toplumsal karışıklığa tanık oluyor. Bu özelliğiyle bir dönem filmi olan Doktor Jivago, tarihi ve destansı üslubuyla olduğu kadar akıllara kazınan sahneleriyle de dikkat çekiyor. Nitekim 1966’da “En İyi Görüntü Yönetimi”, “En İyi Sanat Yönetimi” ve “En İyi Kostüm” dallarında aldığı Oscar’lar da bunun önemli bir kanıtı.

Film ayrıca “En İyi Uyarlama Senaryo” ve “En İyi Orijinal Müzik” Oscar’larının da sahibi. Unutulmayacak sahnelere eşlik eden müzikler ise film müzikleri söz konusu olduğunda akla ilk gelen bestecilerden Maurice Jarre’a ait.